برای دیدن تصاویر با اندازه واقعی بر روی تصویر کلیک کنید
![]() کوچ پرندگان | |
![]() عزاداری شب تاسوعا باغ ملک میناب (جاده سد) آبانماه 1392 | ![]() علی ذاکری - مداح برجسته میناب آبانماه 1392 |
تعزیه روز تاسوعا روستای نصیرایی میناب آذرماه 1391 | |
![]() سد میناب آذرماه 1391 | ![]() سد میناب آذرماه 1391 |
![]() سد میناب زمستان ۱۳۸۶ |
سد میناب زمستان ۱۳۸۶ سد میناب زمستان ۱۳۸۸
میناب یکی از شهرهای استان هرمزگان در جنوب ایران و شرق بندرعباس است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان میناب قرار دارد.
پیشینه تاریخی میناب جلگه میناب بیش از 100 هزار سال قدمت دارد بنیان شهر میناب را به زمان ساسانیان نسبت می دهند اما بعضی از اسناد تاریخی موجود نشان می دهد این شهرستان از قدمتی بیش از 2500 سال برخوردار می باشد که بدین منظور می توان به سفر نامه نئارخوس ( نئارکوس)سردار اسکندر مقدونی مراجعه کرد این احتمال نیز هست که این شهر در زمان ساسانیان به آبادانی و رونق رسیده است
نام محلی این شهر مینوو است. نام های قدیم عبارتند از : میناب (میناو)، آنامیس
از میناب با نام های مینا ، هرمز ، هارموز ، و توسط نئارخوس دریانورد مقدونی در سفر نامه اش با عنوان هارموز و یا آرموز نام برده شده است
شاید وجه تسمیه میناب ، آب فرآوان و رودخانه پر آب با آب شیرین آن بوده است قدیمی ترین نامی که در کتب تاریخی و در زمان هخامنشی از میناب برده شده شهر اورگاناORGANA بوده است میناب در سال 1310 هجری شمسی در تقسیمات کشوری به شهر تبدیل شد ودر سال 1334 به شهرستان ارتقاء یافت.
بعلت نخلستانهای وسیعی در منطقه میناب ، در نوشت ها ونقشه های قدیمی از این منطقه بعنوان مغستان نام برده شده است . مغ ( نخل ) یک کلمه اصیل فارسی است و در هرمزگان و زبان بندری وسیعا استفاده میشود . بنا به بعضی نوشته ها کلمه هرمز در اصل هرمغ بوده که بعدها به هرمز تعغیر پیدا می کند .
ادریسی ، بلاذری ، اصطخری، عارف ، ابن بطوطه و مارکوپولو در نوشتهای خود از بندر هرمز ومنطقه مغستان بعنوان منطقه اباد ، سرسبز با بازارهای پر رونق در شمال خلیج فارس یاد میکنند.
پنجشنبه بازار میناب با قدمتی چند صد سا له خود هنوز یکی از بازارهای مهم محلی است که از دوران گذشته بجا مانده است . پنجشنیه بازار میناب نمایشگاهی است از انواع کارهای دستی، هنری و فرهنگی شرق هرمزگان .کمتر جای در ایران شمامی توانیدپیدا کنید که در یک روز و در یک جا شاهد چنین تنوعی باشید.
مهم ترین محصولات کشاورزی آن، مرکبات، خرما ،صیفی جات، غلات،پرتقال، لیمو ترش، گوجه فرنگی، خیارسبز، هندوانه، پیاز، بادمجان و... است.
باغات انبه میناب معروف هستند. انبه میوه ای درشت و بیضی شکل است که طعم بسیار خوبی دارد. از میوه نارس آن که ترش مزه است،در تهیه ترشی استفاده می کنند.
هرمزگان سرزمینی است جنوبی و آرمیده در کناره های خلیج فارس و دریای عمان ؛ در تاریخ حضوری دیرینه دارد با مردمی که همواره سنت های با ارزش خویش را پاس می دارند .
مراسم ویژه ماه محرم یکی از سنت های ارزنده است که از دیرباز همواره مورد توجه مردم هرمزگان بوده ، هرسال با شکوه فراوان برگزار می شود .
با نگاهی گذرا شما را با گوشه هایی از این مراسم باشکوه آشنا می سازیم .
1- علم گردانی :
اکثر حسینیه های هرمزگان به ویژه در بندرعباس و میناب با آغاز ماه محرم به نام یکی از معصومین (ع) علم می بندند و آن را در محله ها همراه با دسته های سینه زن می گردانند . این گردش علم را پرسه می نامند .
تعدادی از علم های مشهور : علم حضرت ابالفضل (ع) – دو علمان – امام رضا (ع) – زین العابدین (ع) – امام حسن (ع)- علم رسول الله – علم صاحب الزمان
2- پرسه تابوت :
از روز هفتم محرم بعضی از حسینیه ها تابوت را با پارچه های رنگین نذری و آیینه و گاه شمشیر تزئین می کنند و همراه با علم در محله ها می گردانند . حرکت تابوت بسیار دیدنی است . علاوه بر دسته سینه زن نوازندگانی با سرنا و دهل تابوت را همراهی می کنند .
3- حجله گردانی :
حجله قاسم از نظر ظاهر شبیه به تابوت است با اندکی اختلاف در سقف آنها . اتاقکی چوبی با ابعادی حدوداً 2*1.5 متر که با آیینه های بزرگ ، قالیچه ، پارچه های رنگین و انواع وسایل تزئینی آراسته می شود .
مراسم حجله گردانی در شب نهم محرم برگزار می شود . روز عاشورا این حجله زیبا به خون حضرت قاسم آغشته می شود .
4- سنگ زنی (چک چکو):
این مراسم همراه با علم گردانی است . دسته ی سینه زن دایره وار علم حضرت عباس (جریده) را درمیان می گیرد و همراه با نوحه خوانی به جای سینه زدن دو قطعه سنگ کوچک را همراه با چرخش موزون به هم می زنند . سنگ زنی امروزه فراموش شده گاهی در بعضی از حسینیه های هرمزگان اجرا می شود .
5- مراسم ویژه علم پیغمبر در شهرستان میناب :
در روز پنجم محرم در میناب دو علم در دو حسینیه جداگانه همزمان بسته می شود . علم پیغمبر و علم صاحب الزمان . این دو علم بسیار مورد توجه مردم میناب است به گونه ای که عصر روز پنجم محرم اکثر مردم این شهر در این مراسم شرکت می کنند و برای علم ها گوسفند قربانی کرده نقل و گل و سکه و گلاب بر آنها می پاشند .
6- مراسم ویژه عاشورا :
در تمامی شهرهای هرمزگان این روز با حرکت دسته های سینه زنی همراه با علم ، تابوت و حجله آغاز می شود . در بندرعباس و میناب روز عاشورا شکوه خاصی دارد . شبیه سازی اصلی ترین بخش این مراسم است .
شمر ، ساربان ، شیر ، کاروان اسرا ، نیزه داران خشن و ذوالجناح همراه با کبوتران خونین بال فضایی دردآلود می سازند . اوج این عزاداری با آتش زدن خیمه های اطفال به پایان می رسد .
7- تعزیه :
از دوره قاجاریه به این سو همواره تعزیه در هرمزگان مورد توجه بوده خاستگاه اصلی آن نیز میناب است . مرحوم حسینعلی قضایی مرثیه سرای بزرگ جنوبی اکثر مجالس تعزیه را سروده یا تنظیم کرده است . مهمترین مراکز اجرایی تعزیه خوانی در استان : میناب ، بندرعباس ، فین ، رضوان ، گهره و جزیره هرمز است .
8- سینه زنی :
در ده روز اول ماه محرم سینه زنی به دو صورت نشسته و ایستاده برگزار می شود . در سینه زنی نشسته مردان یا زنان دایره وار نشسته همراه با نوحه خوان به سینه و گاه به زانوی خود زده بیتی از نوحه را گروهی پاسخ می دهند . در سینه زنی ایستاده مردان به شکل دایره می چرخند و درحالیکه با دست چپ کمربند یکدیگر را گرفته اند با دست راست بر سینه ی خود می کوبند . اوج این سینه زنی وقتی است که نوحه خوان ، واحد می خواند .
این نوع سینه زنی در بوشهر و خوزستان نیز دیده می شود .
9- روضه خوانی :
در ماههای محرم و صفر ، روضه خوانهای محلی ( زنانه و مردانه ) مصائب اهل بیت را همراه با اشعار مرثیه سرایان بزرگ برای مردم بازگو می کنند . روضه خوانها ( معمولا زنان ) گاه در بیان موضوعی ، چون تعزیه از حرکت و اجرای نقش سود برده به گرمی مجلس می افزایند .
روضه خوانی از رایج ترین مراسم عزاداری هرمزگان در طول سال است .
10-حنابندان :
مراسم حنابندان حضرت قاسم اگرچه گوشه ای از مجلس تعزیه حضرت قاسم است اما گاه حنابندان جداگانه و در مجلس روضه خوانی شب نهم محرم اجرا می شود . اشعار سوزناک که به شکل همسرایی خوانده می شود همراه با سینی های حنا ، شیرینی و شمع مراسم را بسیار حزن انگیز می سازد .
11-شام غریبان :
در شب یازدهم ماه محرم مانند سایر نقاط کشور دسته های سینه زن درحالیکه شمع روشنی در دست دارند به راه می افتند و به عزاداری می پردازند .
12-آمدن بنی سعد :
در شب دوازدهم ماه محرم در میناب گروهی که خود را بنی اسد می نامند با بیل و کلنگ در حالیکه به سر و سینه می زنند در حسینیه ها می گردند و با ناله و زاری می گویند که برای دفن شهدا آمده اند . این مراسم امروزه کمرنگ شده و کمتر برگزار می گردد .
عزاداری حضرت سیدالشهدا در هرمزگان با گرامیداشت اربعین حسینی آرام آرام به پایان می رسد . اگرچه در طول سال و در مناسبت های مختلف همچنین شبهای دوشنبه و جمعه مراسم روضه خوانی همواره برپا می شود
برای بزرگنمایی روی تصویر کلیک کنید